Het juiste fietszadel.

Het juiste fietszadel op de juiste plaats, het recept voor fietscomfort

Een van de meest voorkomende problemen voor fietsers is zadelpijn, of gebrek aan comfort op het zitvlak. Deze blog gaat dieper op zadelkeuze en zadelpositie in, we kijken gedetailleerd naar wat een zadel moet doen, geven een paar simpele tips, maar halen ook enkele fabeltjes weg.

Functie van het zadel.
Waarschijnlijk niet de meest voor de hand liggende vraag, maar wat moet een zadel eigenlijk doen? 

1. Het zadel moet een groot deel van ons lichaamsgewicht dragen  
2. Het zadel moet stabiliteit geven zodat we onze pedalen naar beneden kunnen duwen
3. Het zadel moet ons steun geven zodat we onze pedalen naar voren kunnen duwen
4. Het zadel moet ons de mogelijkheid geven ons bekken in een positie te plaatsen zodat we bij ons fietsstuur kunnen

Kijken we naar deze 4 punten dan is het zeer belangrijk dat het zadel ons lichaamsgewicht goed moet kunnen dragen zonder dat we lichamelijke klachten krijgen. Kijken we naar de verschillende zadels op de markt dan kunnen we eigenlijk best wel zeggen dat vrijwel alle zadels op de markt de bovenstaande functies kunnen bieden.

Het juiste zadel kiezen
Als vrijwel alle zadels aan deze 4 eisen voldoen, waarom is er dan zoveel keuze aan zadels op de markt? Dit alles heeft verschillende oorzaken. De belangrijkste 2 zijn:

• ·        Anatomische verschillen tussen verschillende fietsers
• ·        Verschillen in gewenste positie op de fiets

Kijken we naar anatomische verschillen tussen fietsers dan wordt er meestal direct gekeken naar de afstand tussen de zitbotjes. Hoewel dit iets zegt over de vorm van een deel van het bekken is dit zeker niet de enige anatomische parameter die varieert. Andere parameters die verschillen zijn:

• ·        Omvang van bovenbenen / hamstrings
• ·        Gevoeligheid voor druk in de schaamstreek
• ·        Hoeveelheid vetweefsel rond het zitvlak
• ·        En zo zijn er nog veel individuele verschillen
  
  

Kijken we naar het effect van de gewenste positie op de fiets op het functioneren van een zadel dan moeten we vooral kijken naar de hoogte van het stuur, in het algemeen kan worden gezegd dat het laten zakken van het stuur zorgt voor een kanteling in het bekken, deze kanteling zorgt ervoor de belasting op een andere plek van het bekken komt.
Om te zien welk zadel het beste bij een bepaalde fietser past is het dus zeer belangrijk het zadel te testen met het bekken in de juiste positie. Dit verklaart direct de beperkte inzetbaarheid van het meten van zitbotbreedte voor de juiste zadelselectie op het moment dat het gekozen zadel niet in de juiste positie getest kan worden.

Wat is de juiste manier om de zitbotbreedte te meten

Het kiezen van het juiste zadel door het opmeten van je zitbodjes kan niet los worden gezien van het plaatsen van het zadel op de juiste positie. Om een zadel goed te kunnen laten functioneren, wat wil zeggen je lichaam te ondersteunen op de juiste plaatsen (de plekken die druk aan kunnen), moet je zadel in de juiste positie staan.

Een paar simpele voorbeelden: 
Als het zadel te hoog staat zal de fietser naar vorenschuiven op het zadel om alsnog goed bij de pedalen te kunnen, dit zorgt voor een oncomfortabel gevoel. Als het zadel te hoog staat zal de fietser gaan bewegen op het zadel, de beweging zorgt voor wrijving. Als het zadel te laag staat wordt er snel te ver achterop het zadel gezeten, ook dit zorgt voor een onprettig gevoel. Als schoenplaatjes niet goed staan afgesteld en/of de voet onvoldoende ondersteunt wordt zorgt dit voor instabiliteit en beweging tijdens de pedaalslag, dit soort instabiliteit leidt vaak tot links / rechts verschillen in zadelcomfort.

Conclusie 
De meeste zadelmetingen die worden gedaan meten de zogenaamde zitbotbreedte op, dit is een maat die iets zegt over hoe ver je zitbotjes (een term die in de anatomie trouwens niet bestaat) uit elkaar staan. Helaas geeft dat slechts een zeer beperkt beeld. De zitbotjes zijn slechts 1 klein deel van de interactie tussen de fietser en het zadel. Op het moment dat het zadel niet op de juiste plek staat is het heel moeilijk het zadel op de juist manier te gebruiken. Ter compensatie van een zadel wat te hoog staat schuiven fietsers bijvoorbeeld vaak naar voren op het zadel. Dan kom je op een plek op het zadel te zitten waren er weinig steun is. In dit soort situaties is de oplossing dan ook vaak een aanpassing aan de positie. Ook gebrek aan stabiliteit zorgen vaak voor zadelproblemen, stabiliteitsproblemen beginnen vaak bij de voetpedaal verbinding of in de heup. Precies om deze reden is het bij zadelproblemen zeer verstandig direct een goede dynamische Total Bikefitting te laten doen. Door er voor te zorgen dat het zadel op de juiste plaats staat wordt de selectie veel eenvoudiger.